Đề kiểm tra cuối học kì II (Đề số 6) SVIP

Đọc văn bản sau:

              BÀI THƠ QUÊ HƯƠNG

                                                  (Nguyễn Bính)

     ... Quê hương tôi có cây bầu cây nhị

     Tiếng “đàn kêu tích tịch tình tang...”

     Có cô Tấm náu mình trong quả thị,

     Có người em may túi đúng ba gang.

     Quê hương tôi có ca dao tục ngữ,

     Ông trăng tròn thường xuống mọi nhà chơi.

     Một đĩa muối cũng mặn tình chồng vợ,

     Một dây trầu cũng nhắc chuyện lứa đôi.

     Con chim nhỏ cũng đau hồn nước mất

     “Cuốc cuốc” kêu rỏ máu những đêm vàng

     Chân ngựa đá cũng dính bùn trận mạc.

     Theo người đi cứu nước chống xâm lăng.

     Quê hương tôi có bà Trưng, bà Triệu

     Cưỡi đầu voi, dấy nghĩa, trả thù chung.

     Ông Lê Lợi đã trường kỳ kháng chiến,

     Hưng Đạo vương đã mở hội Diên Hồng.

     Quê hương tôi có múa xoè, hát đúm,

     Có hội xuân liên tiếp những đêm chèo.

     Có Nguyễn Trãi, có “Bình Ngô đại cáo”.

     Có Nguyễn Du và có một “Truyện Kiều”.

     Quê hương tôi có Trường Sơn một dải,

     Có Hồng Hà lại có Cửu Long Giang

     Có Hà Nội có hồ Tây, hồ Kiếm.

     Chợ Đồng Xuân bày đủ mặt hàng.

     Quê hương tôi có sầu riêng, măng cụt

     Lòng bưởi đào, lòng gấc đỏ như son.

     Có gạo tám xoan thổi nồi đồng điếu,

     Cam xã Đoài ai bóc cũng thơm ngon.

     Cánh đồng nào cũng chôn vàng giấu bạc,

     Bờ biển nào cũng chói ngọc ngời châu.

     Có thanh quế ngửi qua là khỏi bệnh,

     Có cây lim đóng cả một thân tàu.

     Quê hương tôi có những người con gái

     “Một ngày hai bữa cơm đèn...”

     Cách sông cái cũng bắc cầu dải yếm,

     Cho chàng sang đính ước chuyện nhân duyên.

     Trong bụng mẹ đã từng mê tiếng hát;

     Nên quê tôi ai cũng biết làm thơ.

     Những trẻ nhỏ nằm nôi hay đặt võng,

     Sớm hay chiều, đều mượn cánh cò đưa.

     Khi có giặc những tre làng khắp nước,

     Đều xả thân làm ngọn mác, mũi chông,

     Những trai gái thôn Đông, xóm Bắc

     Thoắt vươn vai thành những anh hùng...

(Hoàng Xuân, Nguyễn Bính - thơ và đời, NXB Văn học, 2003)

Thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 6 (trình bày ngắn gọn):

Câu 1. Chủ đề của bài thơ là gì?

Câu 2. Trong đoạn thơ sau, vẻ đẹp quê hương được “tôi” ngợi ca ở khía cạnh nào?

     Quê hương tôi có sầu riêng, măng cụt

     Lòng bưởi đào, lòng gấc đỏ như son.

     Có gạo tám xoan thổi nồi đồng điếu,

     Cam xã Đoài ai bóc cũng thơm ngon.

     Cánh đồng nào cũng chôn vàng giấu bạc,

     Bờ biển nào cũng chói ngọc ngời châu.

     Có thanh quế ngửi qua là khỏi bệnh,

     Có cây lim đóng cả một thân tàu.

Câu 3. Dựa vào ngữ cảnh, hãy xác định nghĩa của từ “vàng” trong trường hợp sau:

     Con chim nhỏ cũng đau hồn nước mất

     “Cuốc cuốc” kêu rỏ máu những đêm vàng.

Câu 4. Phân tích giá trị của biện pháp tu từ điệp cấu trúc “Quê hương tôi có…” được sử dụng trong bài thơ.

Câu 5. Qua bài thơ trên, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì?

Câu 6. Tác phẩm “Bài thơ quê hương” của Nguyễn Bính đã khắc sâu vào lòng người đọc những nét đẹp văn hóa truyền thống của đất nước ta. Em tự hào nhất về nét đẹp văn hóa nào của nơi mình được sinh ra? Vì sao?

(4,0 điểm) Viết bài văn bày tỏ cảm xúc của em về một người mà em yêu quý, kính trọng nhất.