Nam Cao là một trong những nhà văn hiện thực xuất sắc của văn học Việt Nam giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám. Ông nổi tiếng với những tác phẩm viết về người nông dân và trí thức nghèo, phản ánh chân thực số phận con người trong xã hội phong kiến nửa thực dân. Trong đó, Lão Hạc là một truyện ngắn tiêu biểu, không chỉ thể hiện nỗi khổ của người nông dân mà còn ca ngợi phẩm chất cao quý của họ.

Lão Hạc là một người nông dân nghèo, góa vợ, sống cô đơn với cậu con trai duy nhất. Vì nghèo, con trai lão không cưới được vợ, phẫn chí bỏ đi làm đồn điền cao su. Ở nhà, lão chỉ còn cậu Vàng—con chó mà lão yêu thương như người thân. Nhưng vì cuộc sống quá khốn khó, lão đành bán cậu Vàng để dành tiền cho con. Sau khi bán chó, lão sống trong sự day dứt và đau khổ. Cuối cùng, để giữ trọn lòng tự trọng, lão chọn cái chết bằng bả chó, không làm phiền hàng xóm, cũng không tiêu vào số tiền dành cho con trai.

Lão Hạc là hình ảnh điển hình của người nông dân nghèo khổ trước Cách mạng tháng Tám. Lão không chỉ nghèo về vật chất mà còn đau khổ về tinh thần. Lão cô đơn khi con trai bỏ đi, sống lay lắt nhờ vào hoa màu trong vườn. Nhưng thiên tai, bệnh tật khiến lão ngày càng kiệt quệ, lão phải bán đi cậu Vàng—người bạn duy nhất của mình. Sau đó, lão chỉ còn lại sự dằn vặt, cô đơn và bế tắc

Dù cuộc sống khó khăn, Lão Hạc vẫn luôn nghĩ cho con. Lão giữ mảnh vườn bằng mọi giá để con trai có tài sản sau này. Dù đói khổ, lão quyết không đụng đến số tiền dành cho con. Ngay cả khi chọn cái chết, lão cũng tính toán để không phiền đến ai, thể hiện tình thương bao la và lòng hy sinh thầm lặng của một người cha.

Lão Hạc có thể đi xin ăn hay nhờ hàng xóm giúp đỡ, nhưng lão không làm vậy. Lão chọn cái chết để giữ trọn phẩm giá. Đây là biểu tượng cho lòng tự trọng, cho phẩm chất cao quý của người nông dân.

Giá trị nhân đạo: Nam Cao đã bày tỏ sự thương cảm sâu sắc với số phận người nông dân. Đồng thời, ông cũng ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của họ—dù nghèo khó nhưng vẫn giàu tình thương, giàu lòng tự trọng.

Truyện ngắn Lão Hạc không chỉ là một câu chuyện cảm động về số phận một con người mà còn là lời tố cáo mạnh mẽ xã hội phong kiến đã đẩy người nông dân vào bước đường cùng. Qua đó, Nam Cao thể hiện tấm lòng yêu thương, trân trọng con người, đặc biệt là những người nghèo khổ nhưng giàu phẩm chất. Với nghệ thuật kể chuyện đặc sắc, ngôn ngữ chân thực và lối viết đầy cảm xúc, Lão Hạc mãi mãi là một tác phẩm có giá trị trong nền văn học Việt Nam.

Trong bài thơ Khi mùa mưa đến, nhà thơ thể hiện một cảm hứng dạt dào trước vẻ đẹp và sức sống của thiên nhiên khi cơn mưa ùa về. Những hạt mưa không chỉ làm dịu mát đất trời mà còn đánh thức mọi vật, làm cây cối xanh tươi và lòng người thêm phấn chấn. Cảm hứng của nhà thơ không chỉ dừng lại ở việc tả cảnh, mà còn gửi gắm trong đó niềm vui, sự hy vọng và những xúc cảm sâu lắng về cuộc sống. Qua đó, ta cảm nhận được sự gắn kết giữa thiên nhiên và con người, giữa những đổi thay của đất trời và tâm hồn thi nhân.

Câu thơ"Ta hóa phù sa mỗi bến chờ"thể hiện ý nghĩa cao đẹp về sự công hiến và hi sinh âm thầm bền bỉ,giống như phù sa luôn nuôi dưỡng và làm giàu chất thơ